Symmetrie

TV college, DWDD University, de Gashouder, Amsterdam, 24 november 2017

Voor de zevende keer neemt professor Dijkgraaf ons mee naar de wereld van de wis- en natuurkunde. In een live college legt hij ons dit keer één van de belangrijkste principes uit over de wereld waarin we leven: symmetrie.
Vanaf het Westergasterrein in Amsterdam richt Dijkgraaf zich tot het 1100 mensen tellend publiek in De Gashouder en de kijkers thuis. Robbert Dijkgraaf: “Van sneeuwvlokken tot zeesterren, van architectuur tot muziek, van ons eigen spiegelbeeld tot de allerkleinste deeltjes: de natuur en de cultuur wordt bepaald door symmetrie, misschien wel de krachtigste wetmatigheid in de wetenschap. Deze eeuwenlange ontdekkingstocht voert langs de oude Grieken, Franse revolutionairen, islamitische wanddecoraties en Chinese kernfysici.”
Tekst: De wereld draait door

The Usefulness of Useless Knowledge

13 April 2017

A forty-year tightening of funding for scientific research has meant that resources are increasingly directed toward applied or practical outcomes, with the intent of creating products of immediate value. In such a scenario, it makes sense to focus on the most identifiable and urgent problems, right? Actually, it doesn’t. In his classic essay “The Usefulness of Useless Knowledge,” Abraham Flexner, the founding director of the Institute for Advanced Study in Princeton, describes a great paradox of scientific research. The search for answers to deep questions, motivated solely by curiosity and without concern for applications, often leads not only to the greatest scientific discoveries but also to the most revolutionary technological breakthroughs. This brief book includes Flexner’s timeless 1939 essay alongside a new companion essay by Robbert Dijkgraaf, the Institute’s current director. Read on for Dijkgraaf’s take on the importance of curiosity-driven research, how we can cultivate it, and why Flexner’s essay is more relevant than ever.
(text : blog.press.princeton.edu)

Hoe zwaar is licht

Professor dr. R.H. Dijkgraaf beantwoordt de vraag: hoe zwaar is licht, 12 april 2017

In het gelijknamige boek beantwoorden 100 andere topwetenschappers dringende vragen aan de wetenschap. Wordt een beschaving altijd ‘beter’? Hoe worden bacteriën resistent tegen antibiotica? Hoeveel mensen kan de wereld aan? Kan radioactief afval gerecycled worden? Wat komt er na democratie? Waarom kan massa niet negatief zijn?

In Hoe zwaar is licht beantwoorden de beste wetenschappers uit Nederland – jong, oud, gevestigd, aanstormend, alfa, bèta, gamma – meer dan honderd belangrijkste en meest sprekende vragen aan de wetenschap. Voorzien van schitterend beeldmateriaal biedt dit bijzondere boek een unieke en onmisbare staalkaart van de stand van zaken van de wetenschap.

Spark of Science

Dijkgraaf takes us back with him to that childhood attic in The Netherlands, 26 May 2016

It was there that he did some of his first physics experiments, playing with discarded binocular optics that his father kept stacked in boxes. As he has risen to take the leadership of the Institute for Advanced Study, one of the world’s most prestigious academic institutions, those early experiences have not lost their power.

“It’s very important to go back to the origin of your passion,” he says.

... read more on the website of Nautilus

Licht

TV college, DWDD University, de Gashouder, Amsterdam, 2 december 2016

"Waarom is de lucht blauw en de ondergaande zon rood? Wat hebben radio en röntgenstraling gemeen? Waar komen de pigmenten van verf vandaan? Hoe kunnen ons oog en brein drie primaire kleuren onderscheiden, en waarom zien vogels, bijen en garnalen er zo veel meer? Van de oerknal tot de regenboog verbindt de magie van het licht alles om ons heen", aldus Dijkgraaf.

Zoals we van hem gewend zijn, geeft Robbert Dijkgraaf zijn college aan de hand van historische beelden, charmante huis-, tuin-, en keukenvoorbeelden en spectaculaire animaties.

‘Licht’ is het zesde college van Robbert Dijkgraaf die sinds 1 juli 2012 directeur van het vooraanstaande Institute for Advanced Study in Princeton is. Naar zijn colleges over de Oerknal, Het Allerkleinste, Albert Einstein, Het Oneindige en Zwarte Gaten, keken meer dan één miljoen mensen.

Zwarte gaten

TV college, DWDD University, de Gashouder, Amsterdam, 27 november 2015

Professor Robbert Dijkgraaf was op vrijdag 27 november weer terug met een nieuwe DWDD University. In een live hoorcollege nam Dijkgraaf het publiek dit keer mee in de magische wereld van de Zwarte Gaten. Vanaf de Westergasfabriek in Amsterdam richtte Dijkgraaf zich vanuit ‘de Gashouder’ tot elfhonderd belangstellenden en de kijkers thuis.

“De aantrekkingskracht van zwarte gaten is onweerstaanbaar, ook voor de wetenschap en Hollywood. Het zijn Einsteins meest bizarre voorspelling en de meest mysterieuze en gewelddadige objecten in het heelal. Alles verdwijnt in deze kosmische afvoerputjes, zelfs de tijd. Toch zou ons leven zonder hen niet kunnen bestaan.” Aldus Dijkgraaf

Aan de grenzen van de kosmos

Lezing Universiteitsdag Universiteit van Amsterdam, 6 juni 2015

In de Aula der Universiteit gaf Robbert Dijkgraaf het college ‘Aan de grenzen van de kosmos’. Hij liet zien dat we, honderd jaar na de relativiteitstheorie van Albert Einstein, aan de vooravond staan van een aantal experimenten die de grenzen van onze kennis zullen verleggen.

Het Oneindige

TV college, DWDD University, de Gashouder, Amsterdam, 28 november 2014

Professor Robbert Dijkgraaf is terug met een gloednieuwe DWDD University. In een live hoorcollege neemt Dijkgraaf ons dit keer mee in de magische wereld van Het Oneindige. Vanaf de Westergasfabriek in Amsterdam, tevens de thuislocatie van DWDD, richt Dijkgraaf zich vanuit 'de Gashouder' tot elfhonderd belangstellenden en de televisiekijkers thuis.

Getallen zijn overal om ons heen, van klein tot bizar groot. Waar je denkt dat je niet meer verder kunt, daar begint Het Oneindige. En zelfs daar voorbij blijkt nog een hele wereld aan mogelijkheden schuil te gaan. Zoals we van hem gewend zijn maakt Robbert Dijkgraaf zijn college concreet aan de hand van historische beelden, charmante huis-, tuin-, en keukenvoorbeelden en spectaculaire animaties.

To infinity and beyond!

Einstein

TV college, DWDD University, de Gashouder, Amsterdam, 29 november 2013

Albert Einstein is een icoon van onze tijd. Hij bedenkt de relativiteitstheorieën en E = MC². Zijn naam alleen al is een metafoor voor grote intelligentie. Robbert Dijkgraaf laat zien dat Einstein niet alleen intelligent is, maar ook een grootheid als het gaat om verbeelding en creativiteit.
Qua opzet vergelijkbaar met zijn vorige colleges (De Oerknal en Het Allerkleinste) neemt Dijkgraaf ons aan de hand van historische beelden, spectaculaire animaties, en een ‘maquette van ruimte en tijd’ mee op een reis door het leven en de gedachtewereld van Einstein.

Web-only deel. Na het college beantwoordde Robbert Dijkgraaf kijkersvragen en vragen uit de zaal

Het Allerkleinste

TV college, DWDD University, de Gashouder, Amsterdam, 16 november 2012

Robert Dijkgraaf focust in zijn tweede college voor DWDD University op de kleinste elementen. Wat zijn de bouwstenen waaruit alles, ook wijzelf zijn gemaakt? Dijkgraaf gaat aan de hand van spectaculaire animaties, een maquette van een cel en een onvervalst ‘quantum theater’, op zoek naar de basis van alles.

Making of Allerkleinste

Web-only deel van het Allerkleinste

De Oerknal

TV college DWDD University, Koepelkerk, Amsterdam, 17 mei 2012

Robbert Dijkgraaf legt in vijftig minuten aan een gehoor van zo’n vierhonderd belangstellenden en uiteraard de televisiekijker uit hoe het heelal is ontstaan, hoe we dat weten, maar ook wat we allemaal nog niet weten. Aan de hand van spectaculaire animaties, een maquette van het universum en eenvoudige demonstraties geeft Dijkgraaf inzicht in de meest complexe materie. Hij neemt de kijker mee in de laatste wetenschappelijke bevindingen over het heelal en laat ook ruimte voor filosofische bespiegelingen. Is er intelligent buitenaards leven en zijn wij echt gemaakt van sterrenstof?

Web-only deel van De Oerknal. Na het college beantwoordde Robbert Dijkgraaf vragen

The End of Space and Time?

Barnard’s Inn Hall Holborn, Gresham College, London, UK, 20 maart 2012

"Today, I will tell you a grand story, which is our thinking of space and time, and in some sense, what is the role of geometry, mathematics in understanding the universe. This goes back certainly to the beginning of modern science. There is this wonderful image of Galileo, of the book of "Nature", that is being read, but before to read it, you have to know the language in which it is written, and for Galileo, this was the language of Euclidian mathematics – triangles, circles and other geometrical figures. I think this is a long tradition. ..." (Start of lecture)

Paradisolezing: De Oerknal

Paradisolezingen, Amsterdam, 18 maart 2012

In deze lezing gaat prof. dr. Robbert Dijkgraaf in op de oerknal. Dijkgraaf hield zijn lezing in het kader van de Paradisolezingen die in 2012 als thema hebben 'Complexiteit - Over de samenhang van systemen in de natuur, ons lichaam en het heelal'.

11:11:11

Intermezzo tijdens "Architecture 2.0", Rotterdam, 11 november 2011

Een bijzonder intermezzo van Robbert Dijkgraaf op

11-11-11 om 11.11.11 uur tijdens Architectuur 2.0, het symposium voor Architectuur

Beeldkracht - Inspiratie en Houvast

"Kunst en Leren", Utrecht, 9 november 2011

Keynote van Robbert Dijkgraaf tijdens de conferentie Kunst en Leren over het belang van verbeelding voor de wetenschap.

Deze conferentie werd georganiseerd door Cultuurnetwerk Nederland en TOEVAL GEZOCHT.

Education: Internet or Memory

29e van der Leeuw-lezing, Groningen, 28 oktober 2011

Honderd jaar progressieve onderwijshervormingen hebben het uit het hoofd leren van feiten bestempeld als afstompend en zelfs schadelijk voor het zich ontplooiende brein. Maar hebben we hier niet een grote fout gemaakt? Parate kennis en een goed geheugen zijn nog steeds van grote waarde – ook in een tijdperk waarin internet en google fungeren als ons externe geheugen. Essentiële menselijke eigenschappen als creativiteit, humor en inventiviteit zijn afhankelijk van ons geheugen
Het onderwijs moet hier veel beter op inspelen, stelt de Amerikaanse wetenschapsjournalist Joshua Foer in de 29e Van der Leeuw-lezing. Co-referent Robbert Dijkgraaf voorspelt dat onze parate kennis steeds kleiner zal worden. De keuze van essentiële brokken kennis die iedere scholier en student paraat moet hebben, wordt steeds moeilijker. In Nederland is deze discussie op gang gekomen rond de vorming van verschillende canons. Een gewetensvraag daarbij is of we aan onze medemens altijd dezelfde eisen stellen als aan onszelf.

Excellence in Multidisciplinary Science

Festive launch of the Amsterdam Global Change Institute (AGCI), VU. Amsterdam, 16 juni 2011

Schoonheid en Verbeelding

Museum Boijmans van Beuningen, Rotterdam, 11 maart 2011

Lezing tijdens het symposium 'Schoonheid en wetenschap' t.g.v. de tentoonstelling 'Schoonheid in de wetenschap' in museum Boijmans van Beuningen, 11 maart 2011

De kracht van Verbeelding in Wetenschap en Kunst
Behalve het zintuigelijk zien, waarmee wetenschappers in de werkelijkheid trachten door te dringen, beschikken zij over een andere vorm van zien : de verbeelding. Dezelfde waarmee kunstenaars geheel nieuwe werkelijkheden scheppen en aan de bestaande toevoegen en de wereld groter maken. Naast ratio is verbeeldingskracht nodig en vice versa. ...(tekst: website Boymans van Beuningen)

Het Quantum Universum

Science Center NEMO, 10 oktober 2010

'Een lezing over alles en eigenlijk een lezing over niets' van Robbert Dijkgraaf
Kennis op Zondag is een coproductie van KNAW, NWO, de Volkskrant en science center NEMO.

The Unknown Universe

TEDxAmsterdam, 20 november 2009

We are in the middle of a golden era of exploration.
Particle physicists are probing the smallest distances; cosmologists are looking at the very end of the universe. All are looking for answers to fundamental questions. What is matter made of? Are there extra dimensions? What is the nature of space and time? What can we learn from our past and future?
In his TEDxAmsterdam talk, he showed us how we now know how much we do not know.

TEDxAmsterdam